O fakultetu

Zgrada Mašinskog fakulteta u Mostaru

Razvoj industrije nakon Drugog svjetskog rata uvjetovao je potrebom za visokoobrazovanim kadrovima mašinske struke, tako da 11. novembra 1959. godine dolazi do osnivanja Visoke tehničke škole mašinske struke (VTŠMS). Od svog početka VTŠMS je bila usko povezana sa privredom, koja je odredila njenu fizionomiju. Dobar dio nastavnog i asistentskog kadra je angažovan iz kombinata "SOKO". Studij je trajao tri godine, odnosno šest semestara.
Zajednica mašinskih fakulteta Jugoslavije je odmah prihvatila VTŠMS u Mostaru za ravnopravnog člana, a 1968. godine povjerena joj je organizacija savjetovanja na temu "Aktuelna pitanja obrazovanja kadrova iz mašinstva".Godine 1969. u Mostaru su organizovani Susreta studenata mašinstva - IX mašinijade.
U julu 1968. godine VTŠMS u Mostaru je primljena u sastav tada jedinog univerziteta u Bosni i Hercegovini - Univerziteta u Sarajevu. VTŠMS postaje odjeljenje za mašinstvo u Mostaru u sklopu Mašinskog fakulteta u Sarajevu 1970. godine. Statutom je određeno da se obrazuje profil diplomiranog inženjera proizvodnog i konstruktivnog smjera, a nastava traje četiri i po godine, odnosno devet semestara.
Septembra 1972. godine Odjeljenje za mašinstvo u Mostaru rješava pitanje prostora dobijanjem zgrade u bivšem Zapadnom logoru u Mostaru.
U narednom periodu razvoj Fakulteta se uglavnom ogleda u nabavci opreme za predviđene laboratorije i upućivanje nastavnika i saradnika na postdiplomski studij u razvijenije naučnoistraživačke centre.
Savjet fakulteta je 1973. godine donio novi Statut po kojem je ukupan studij za diplomiranog inženjera skraćen na osam semestara. 28. novembra 1975. godine je donijeta odluka da se Odjeljenje za mašinstvo u Mostaru izdvoji iz sastava Mašinskog fakulteta u Sarajevu i da se oformi samostalni Mašinski fakultet u Mostaru.
Jedanaestog februara 1977. godine je formiran Univerzitet u Mostaru kojeg su činili: Mašinski, Pravni i Ekonomski fakultet, te Pedagoška akademija.
Novembra 1977. Mašinski fakultet organizuje prvi postdiplomski studij, a nakon toga su organizovana još tri: 1984, 1989 i 1997. godine.
Od osnivanja do rata Fakultet organizuje se više naučno - stručnih skupova, kao što su: III i VIII jugoslovenski aerokosmonautički kongres, PROMJER '79, '81, '84, '87; III simpozij "Mašine i mehanizmi, univerzitetska istraživanja i primjena u industriji", XVI jugoslovensko savjetovanje proizvodnog mašinstva i mnogi drugi.
Mašinski fakultet je izdavač većeg broja udžbenika i zbirki zadataka. Nastavnici i saradnici fakulteta rade na mnogim naučno - istraživačkim projektima kroz Zavod za mašinstvo, koji 1986. godine prerasta u Institut za mašinstvo. Zgrada Instituta je dovršena 1989. godine. Pred rat Institut se sastojao od 16 laboratorija, konstrukcionog biroa, računarskog centra raspoređenih u četiri zavoda.
Do rata na Fakultetu je diplomiralo 1767 studenata, odbranjeno je 76 magistarskih radova i 25 doktorskih disertacija.
U toku rata došlo je do progona i pogibije nekolicine članova kolektiva, a Mašinski fakultet je ostao bez bilo kakvih materijalnih sredstava, objekata, opreme, itd. Ipak, u decembru 1993. godine u neopisivo teškim uslovima Univerzitet nastavlja sa radom. Angažovani su svi oni koji su imali status nastavnika ili saradnika na Univerzitetu, a koji su bili u istočnom dijelu Mostara. 1994. godine donesena je i Odluka o privremenom angažovanju više stručnih lica, tako da su stvoreni osnovni uslovi za upis studenata na I godinu i za nastavak studija studenata viših godina. Organizuje se nastava u Jablanici za studente I godine sa tog područja, a 1995. i u Konjicu.
Svi asistenti se upućuju na postdiplomski studij u Zenicu 1995. godine. U 1995./96. godinu na na Fakultetu je studiralo preko 200 studenata.
Univerzitet je smješten u zgrade bivšeg Sjevernog logora, prijeratne kasarne. Mašinski fakultet dobija zgradu u kojoj smješta svoje kabinete, učionice, laboratorije i studentsku službu.
Kao rezultat vrlo aktivne i plodne saradnje sa Univerzitetima iz Paderborna i Regensburga u Njemačkoj proizašle su donacije Fakultetu, tako da su svi kabineti opremljeni savremenim računarima i konektovani na internet, Institut za mašinstvo je dobio vrijednu laboratorijsku opremu i radionicu za mehaničku obradu materijala. Dobijena su sredstva za izgradnju i adaptaciju zgrade Instituta, gdje je smješten i računarski centar sa najsavremenijom opremom. Takođe, razni evropski univerziteti doniraju knjige i namještaj.
Zahvaljujući uspješnoj saradnji sa nekoliko evropskih univerziteta (Paderborn-Njemačka, Lijež-Belgija, Grac-Austrija, Udine-Italija, Barselona-Španija, Lingbi-Danska) od decembra 1998. do 2001. godine Fakultet je aktivno uključen u realizaciju TEMPUS projekta - "Nova struktura Mašinskih fakulteta".
U okviru ovog projekta, Mašinski fakultet je prvi fakultet u zemljama bivše Jugoslavije koji uvodi program prilagođen evropskim normama i omogućava studentima sticanje diplome, priznate u zemljama Evropske unije. Novi program studiranja se počeo primjenjivati od školske 2000/2001 godine.
Mašinski fakultet u Mostaru je za ovaj Projekat dobio podršku svih mašinskih fakulteta u zemlji, a u kasnijoj fazi, svi ovi fakulteti su uzeli i aktivno učešće u realizaciji Projekta.
Pored razvoja nove strukture studija kroz ovaj projekat Mašinski fakultet je ostvario značajne rezultate u pogledu nabavke opreme, kao i kroz kadrovsko usavršavanje. Iz sredstava Projekta:
nabavljeno je 20 računara najnovije generacije, dvije grafičke stanice, skener, dva kolor printera, profesionalni laserski printer A3 formata i server, nabavljeno je više namjenskih softvera, kao što su I-DEAS, AutoCAD 2000, softver za rad studentske službe, nabavljeno je preko sto naslova najnovije svijetske literature iz mašinstva i srodnih oblasti,
10 nastavnika i asistenata sa Fakulteta, te 7 nastavnika i asistenata sa drugih mašinskih fakulteta su ukupno proveli 40 sedmica na 13 različitih univerziteta u 7 zemalja, čime je stečeno dragocjeno iskustvo za unaprjeđenje nastavnih planova i cjelokupnog sistema rada na Fakultetu,
štampan je određen broj skripti i drugih publikacija Fakulteta.
Akademske 2002./03. god. Mašinski fakultet otvara novi odsjek - kompjuterski inžinjering, u skladu sa savremenim pravcima razvoja tehnike i tehnologije i primjene računara u industriji i privredi uopšte. Novi odsjek je atraktivan za veliki broj mladih studenata.
Danas Mašinski fakultet Mostar nastoji održati korak sa najsavremenijim nastavno-naučnim kretanjima savremenih zemalja Evrope i biti uključen u Bolonjski proces.